Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Endometriozis
Endometriozis, jinekolojik muayenelerde sıkça karşılaşılan bir durumdur. Endometriozis neden olur sorusunun cevabı hala çok net değildir. En çok kabul gören açıklama, rahim iç zarının, adet kanaması sırasında, rahim dışına, ters yönde karın içine akmasından kaynaklandığı şeklindedir.
Endometriozis sırasında oluşan dokuları besleyen ana kaynak kadınlık hormonudur. Yumurtalıklardan salgılanan bu hormonlar, endometriozisi canlı tutar, hastalığın ilerlemesine sebep olur. Bu sebeple endometriozis, doğurganlık dönemindeki kadınların hastalığıdır. 15-49 yaş aralığında sıktır. Bu yaş grubunda, her 10 kadından birinde endometriozis görülür. Şiddetli adet ağrısı olması durumunda, normal kabul etmeyip, kadın doğumcuya başvurmak gerekir. Başvuruda gecikmeler olduğundan dolayı, endometriozis hastalığının tanısını koymak 7-10 yıl gecikmektedir.
Endometriozis belirtileri nelerdir?
Rahim iç zarına ait dokuların, karın içinde bulunması, minimal kanamalara ve devamında yapışıklıklara sebep olur. Bu yapışıklıklar zamanla ağrıya neden olur, en sık görülen şikayet adet ağrısıdır (dismenore). Şiddetli ağrı, sosyal hayatı yaşamaya engel olabilir. Öğrenci okula gidemeyebilir, çalışan kadın, her seferinde izin yada rapor almak zorunda kalabilir, genellikle acilde ağrı kesici yaptırma ihtiyacı olur. Ağrı kesici tedavisine cevap alınamadığı durumlar yaşanabilir. Bulantı ve kusma da ağrıya eşlik edebilir. Bazen, apandisit ağrısı ile karışabilir, yanlış tanı ile ameliyat olan hastalar da mevcuttur.
Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni), sürekli devam eden karın ve kasık ağrısı (kronik pelvik ağrı) da sık görülür. Endometriozis hastalarında adet düzensizliği de görülür, rahim iç zarında ve rahim duvarında damarlanmada artışlar olur, bu nedenle adet kanaması artabilir, ara kanamalar olabilir. Barsakları etkileyen endometriozis durumunda, kabızlık, büyük tuvalet sırasında ağrı ve kanama görülebilir. Endometriozis idrar torbasını (mesane) da etkileyebilir, bu durumda idrar yaparken yanma görülür. Yapılan idrar tahlilleri genellikle normal çıkar.
Diğer ankara jinekolog muayene ve ücretleri için https://ozlemgun.com/jinekoloji adresini hemen ziyaret edebilirsiniz.
Endometriozis kısırlık yapar mı?
Endometriozis kısırlık yapabilir. Endometriozis hastalarının % 30’u, gebe kalmakta sıkıntı yaşayabilir. Karın içi yapışıklıklar, yumurtalıkları etkileyebilir, tüplerde tıkanma yapabilir. Bazı endometriozis hastalarında, rahim içinde kimyasal dengesizlikler tespit edilmiştir, bu durumda tekrarlayan gebelik kayıpları ve tüp bebek başarısızlıkları görülebilir.
Endometriozis tedavisi nelerdir?
Endometriozis tedavisi, şikayetine göre değişir, yani tedavi, kişeye göre değişir. Hastanın çocuk istemesi, yaşı, yumurta sayısı ve ağrının şiddetine göre planlar yapılır. Endometriozis hastası, bu konuda eğitimli ve tecrübeli doktorlar tarafından tedavi edilmelidir.
1.İlaç Tedavisi
- Ağrı kesiciler, adet sırasında, özellikle ağrının yoğun olduğu ilk günlerde kullanmak pek çok hastada fayda sağlar.
- Hormon tedavisi, en sık doğum kontrol hapları kullanılır. Hormon tedavisinde amaç, kadınlık hormonu olan östrojen seviyesini düşürerek, ağrı uyarılmasını azaltmaktır. Sadece progesteron içeren hormonlar, GnRH-analogları veya aromataz inhibitorleri denilen, östrojen üretimini azaltarak, endometriozis dokularını küçülten baskılama tedavileri de yapılır. Bu ilaçlarla, hastanın ağrısı azalır.
- Zerdeçal endometriozis tedavisi, sık sorulan sorulardandır. Zerdeçal gibi bazı bitki tedavileri de aynı hormon gibi, östrojeni azaltarak, ağrıyı giderebilir. Fakat danışmadan, kontrolsüz kullanımda, başta karaciğer olmak üzere pek çok organa zarar verebilir. Bu konuda doktorunuza danışmak, en güvenli yoldur.
2. Endometriozis ameliyatı sırasında çikolata kistleri çıkarılır, yumurtalık, tüpler ve rahim arasındaki yapışıklıklar açılır. Cerrahi tedavinin, laparoskopik yani kapalı cerrahi teknikle yapılması tercih edilir.
Endometriozis ameliyatında neler yapılır?
Laparoskopik yani kapalı cerrahi ile yapılan endometriozis tedavisinde, yumurtalıklarda oluşan çikolata kisti çıkarılır. Yapışıklıklar açılır, rahim, yumurtalık ve tüplerin serbest hareket etmesi sağlanır. Bazen, nodül tarzında top gibi sert dokular oluşur, endometriozis cerrahisi sırasında bu nodüller de çıkarılır. Kistlerin çıkarılması, yapışıklıkların açılması, nodüllerin temizlenmesi, hastada ağrıyı azaltır. Endometriozis ameliyatı sırasında rahim ve yumurtalıklar da alınabilir. Hasta çocuk istemiyorsa, tekrar doğum yapmayacaksa, yada kesin bir tedavi arıyorsa, yumurtalıklar alınabilir, beraberinde rahim de alınabilir.
Endometriozis ultrasonda görünür mü?
Erken evre endometriozis, ultrasonda görünmez. İleri evre durumunda, yani yapışıklıkların şiddetli olduğu, nodül oluştuğu ve kadın organlarının hareket kabiliyetinin azaldığı durumlarda, endometriozis, ultrason ile tespit edilebilir. Endometriozis, yumurtalıkları etkilediğinde, çikolata kisti oluşur, bu kistler ultrasonda kolaylıkla görünür.
Derin endometriozis belirtileri nelerdir?
Şiddetli adet ağrısı (dismenore), şiddetli kasık ağrısı, geçmeyen karın ağrısı, büyük abdesti yaparken şiddetli ağrı, kabızlık, idrar yaparken şiddetli ağrı (dizüri), yanma, iğne saplanır tarzda acı, cinsel ilişki sırasında şiddetli ağrı (disparoni), baskı hissi, ilişki sonrası da devam eden ağrı, uzun süreli ağrıdan dolayı psikolojik yorgunluk hissi
Doç.Dr.Özlem Gün Eryılmaz Ankara kadın hastalıkları, tüp bebek, doğum-gebelik ve jinekoloji muayene randevuları için https://ozlemgun.com/iletisim adresini hemen ziyaret edebilirsiniz.